13 december

Vraag eens in het Frans naar een hotel in de buurt van een manege waarvan je de naam bent vergeten. Ja, een manege, een overdekte rijhal waarmee in Nederland de hele rijschool wordt aangeduid.
Centre équestre in het Frans, zo heb ik van mijn dochter geleerd. Die is dan ook als monitrice, als paardrijdinstructrice,  opgeleid in Frankrijk waar ze al ruim tien jaar haar eigen rijschool heeft. Makkelijk te vinden, bovenop een berg in de Causse.  Daar was ik dus niet aan het zoeken. Waar wel was me niet duidelijk toen ik vanmorgen om twintig voor tien wakker werd. Erg laat voor mijn doen.

Voer voor droomuitleggers. Alhoewel, zo moeilijk is het niet. Mijn dochter schreef me over équifun, een nieuw spel dat ze aan haar programma heeft toegevoegd en waar mijn kleinzoon vandaag aan deelneemt. Goede ruiter. Hij rijdt alleen te weinig waardoor de kans groot is dat hij de weg kwijt raakt op het af te leggen parcours . Onthoud: de weg kwijt. Daar vallen allerlei dromen met betrekking tot roken aan te koppelen.
Monsieur, pouvez-vous m'indiquer le chemin à Hamelen?

Vandaag zondag de dertiende, dertiende dag in de reeks van bijna-niet-rook-dagen. Geen sigaret gisteravond, wel twee pijpen. De tweede had zoiets van: op een been kun je niet staan...

Peinzend over de weg die ik bezig ben te verlaten en de nieuwe weg die voor me ligt, zag ik mezelf zitten op de keukenkruk bij het aanrecht. Een glas om uit te drinken, een glaasje om aan te nippen, lurkend aan een pijp, de rook de afzuigkap inblazend.
Boven het hoofd op het keukenkastje met afwasbare viltstift geschreven: Innerlijke vrede. Het herinnert aan de Dalai Lama die wereldleiders eens aanraadde op een onbewoond eiland te gaan zitten om moeilijke kwesties uit te praten.
Dat die raad niet is opgevolgd liet vervolgens het achtuurjournaal weer eens zien. Wie is er niet de weg kwijt?  Voor menigeen impliciet het antwoord op de vraag "waarom rook je nog?"

Zou de kerstman roken? Ook die is de weg kwijt. Ik zag er gisteren twee in het centrum, een op een slee getrokken door een Fries, een ander met twee rendieren ervoor. Wat mij betreft mogen ze de pijp aan Maarten geven. Hun verschijning past in onze cultuur als Volendamse klederdracht op de Zuidpool.

Bewolkt, droog, temperatuur rond het vriespunt. Heb ik, zoals de longarts zei, een lichte bronchitis dan kan de kou tot kortademigheid leiden. Winterjas aan, muts op, op de fiets naar de pony's. 
Half twee de deur uit, half vier terug. Dit is de juiste weg. Ik voel me jaren jonger.
 

14 december

Neem aan je krijgt te horen dat je nog maar een half jaar hebt te leven. Zou je, zoals de op 6 december in deze babbelbox geciteerde Don Esteban, de slof sigaretten uit de kast pakken en gaan oproken?
In elk geval zou ik eerst eens diep ademhalen. Verder weet ik het nu ook niet. Het doen van ferme uitspraken laat ik beter over aan mensen die nooit hebben gerookt, verslaafd aan het weten waar ze uit eigen ervaring niets van weten.
Grappig overigens gisteren te ervaren wat
fervente niet-rokers nogal eens stoort. Door het centrum banjerend voor de broodnodige beweging drong de rook in mijn neus van een paffende passant. Netjes gezegd: het trof mij onaangenaam.

Zo ook de geur die gisterochtend mijn trui verspreidde; in de wasmachine ermee. Hoe lang stinkt dat ding al zo?
Als roker heb je dat niet zo in de gaten, als (bijna-) niet-roker in toenemende mate.

19.30 uur, het uur U. Het opsteken van een pijp begint op een verplichting te lijken. Na een rookloze dag heb ik er niet echt behoefte  aan. Vanavond althans niet.
De pijp trekt slecht hoewel ik die gisteren nog had schoongemaakt. Niet schoon genoeg kennelijk. Het kostte me nu een half uur voordat ik alle teer eruit had gepeuterd. Nieuw filter, nieuwe tabak, de vlam erin.

Vanuit esthetisch oogpunt valt een pijp nog wel te verdedigen. In de mond, meer nog in de hand naar de mond toe voegt het iets toe aan je imago. Voeg er een peinzende blik aan toe die verraadt op welke hoog geestelijk niveau je je bevindt. Of ga zitten in een fauteuil met aan je voeten op de Berber een hond die een trouwe blik naar je opwerpt. Decorum!
Vergelijk dat eens met een sigaret. Daar kwamen in het verleden dan ook sigarettenpijpjes aan te pas om er een enigszins acceptabel imago aan te geven.
 

23 december

"Bidden, bidden, bidden, altijd bidden en ... tussendoor een pijpje roken. Waarom niet, wanneer het hem uit gehoorzaamheid wordt opgelegd!"
Ik lees het in Everardus Witte, het "heilig bruurke" van Megen, geschreven door Marc. Heijer O.F.M.
Geen idee hoe het in mijn boekenkast komt, nooit eerder een blik in geworpen. Op zoek naar geestversterkende lectuur neem ik het in de hand en al bladerend valt mijn oog op
de passage die over roken gaat. We schrijven dan omstreeks 1919.
"In roken - zegt de biechtvader - schuilt geen enkele onvolmaaktheid. Het heeft niets te maken met hetgeen de algehele overgave aan God van je eist. Deze bestaat enkel in een volkomen onderwerping aan Gods heilige wil, zonder je in het geringste daartegen te verzetten. Dat moet je goed onthouden"...
"Zo rookt hij," vervolgt de schrijver enkele alinea's verder, " - omdat de biechtvader het heeft gezegd - voortaan in de recreatie ogenschijnlijk met smaak zijn pijpje. Pas na zijn dood komt men bij het opruimen van zijn cel tot de ontdekking dat hij zijn pijp aldoor heeft gestopt uit een verfdoos, waarin hij zijn tabak bewaarde en die - de tabak, wel te verstaan - zozeer van olie- en verflucht was doortrokken dat ze voor een ander niet te roken was."
 

31 december

Met dank aan de gezondheidsfreaks, een pijp stoppen is een kostbare aangelegenheid geworden. 6,25 euro voor 50 gram zachtgeurende Voortrekker. Je zult het maar moeten doen met een kaal AOW-tje.
Ik moest ervoor naar een speciaalzaak. In de super kreeg ik op mijn vraag naar pijptabak een niet begrijpende blik als antwoord. Leef ik nu zoveel jaren vroeger?

Op zoek naar "Stoppen met roken" van Allen Carr was ik in de bieb aangelopen tegen "Nooit meer een kater" van dezelfde schrijver. "Een boek voor mensen die te veel drinken," is de ondertitel.
Een glaasje minder kan geen kwaad. En omwille van de afleiding die roken doet vergeten heb ik na inlevering van het eerste boek het tweede mee naar huis genomen. Een vlammend betoog van 244 pagina's met hetzelfde recept als voor wie van het roken af wil: simpelweg het knopje omdraaien. Ná het lezen van zijn boeken weliswaar, waarin Carr je duidelijk maakt dat het leven zo veel aangenamer is zonder drugs. Je verslaving puur een gevolg is van een hersenspoeling waar alleen de industrie en de fiscus beter van worden.
Geldt niet hetzelfde voor vuurwerk tijdens de jaarwisseling? In Nederland voor 68 miljoen in rook opgegaan, ofwel ruim tien miljoen pakjes pijptabak.

Het anti-alcoholboek schept een goed beeld van de mens Carr, zijn verslaving aan nicotine en drank waar hij via de Easyway-methode vanaf kwam. Maar zo easy is de way nu toch ook weer niet. De behoefte, die vooral tussen de oren zit, valt niet zo gemakkelijk weg te poetsen. De makkelijkste weg is er nooit aan beginnen.
Hoe smaakt die eerste sigaret? De vraag heb ik maar niet gegooid in het groepje jonge meiden dat in de buurt van de tabakszaak stond te kletsen van wie vier met een sigaret in de hand.
En hoe smaakte die eerste borrel ook al weer?

Het lezen van Carr's boeken heeft invloed gehad. Niet alleen op mijn eigen handelen maar ook op kijken naar dat van anderen. Zo zat ik derde kerstdag met enkele senioren aan tafel op een bijeenkomst georganiseerd voor mensen die behoefte hadden aan gezelligheid buitenshuis. Na wat heen en weer gebabbel, een hapje zus en een slokje zo, vroeg ik op een gegeven moment: "Rookt u?" Een man tegenover mij klopte demonstratief op zijn jaszak. Het was hem aan te zien dat hem dat geruststelde. Enkele keren verliet hij de bijeenkomst om in de frisse lucht 'het monstertje' te voeden.
Geen tabak op zak en het enige glas Spa rood nemend van het dienblad vol glaasjes rode wijn voelde ik me niettemin goed op mijn gemak.
"Geniet van het leven!" zegt Allen Carr. Nou, dat deed ik en daar was op dat moment nicotine noch alcohol voor nodig.
 

2 januari

Tik, tik, tik...

Het leven is eindig.
Geen discussie.
Roken verlengt het leven niet.
Idem.
Dokters kunnen het verlengen. Maar wat blijft er over van de kwaliteit van het leven?
Met de mij voorgeschreven bètablokker Sotalol was er weinig lol meer aan. Na anderhalve week ging het bergafwaarts. Moe, moe en nog eens moe, slecht slapen, depressief, lusteloos, kortademig bij een wandeling, geen eetlust, pijn in de rechterzij. Vergeet ik iets? Steenkoude voeten!

Wat was de reden om dat middel voor te schrijven? Iets verhoogde, iets onregelmatige hartslag, op de valreep geconstateerd toen ik het ziekenhuis als niet-patiënt - "een virale infectie" - zou verlaten.
De cardioloog bij wie ik op 30 december op controle kwam herkende bijwerkingen van het 'geneesmiddel' en besloot na een hartfilmpje en een bloeddrukmeting tot stoppen met de kuur. Niet in eens, dat zou leiden tot een 'rebound'. Afbouwen in veertien dagen. Dagelijks twee halfjes in plaats van twee hele gifpillen en over drie maanden bijpraten over de reactie van het lijf. Deo Volente, Insha'Allah.
De geest, beloofde hij, zou binnen enkele dagen weer normaal functioneren.

De nieuwjaarsnacht bewees het. Een half uur geknal na middernacht leidde een nacht in waarin ik voor het eerst sinds dagen meer sliep dan wakker lag, spookbeelden verjagend die nieuwsjournaals en treurnis in eigen kring plegen op te roepen.
Hersenspoeling.
"Zo oud en nog zo kras, hoe doe je dat?" vroeg een journalist aan een honderdplusser.
"Uit de buurt blijven van dokters."
Een cliché.
Maar met alle respect voor de vorderingen van de medische wetenschap sinds het zetten van bloedzuigers, het lijkt me geen slecht idee.
 

16 januari

Stelling.
Mannen worden minzamer met het vorderen van de jaren.
Minzamer? 't Viel me zomaar in. Wat betekent het eigenlijk? Van Dale: min·zaam bn, bw; -zamer, -st vriendelijk, m.n. tegen iem van lagere rang: een ~ knikje.
Dat had ik niet in gedachten had toen ik het gezegde wilde opschrijven.

Classic FM vult de kamer met graag gehoorde melodieën. Vloeibaar behang. Glaasje, pijp - het paradijs is nabij.
Tussen de alcoholische versnaperingen door een watertje met bruistablet Glucosamine. "Voor soepele gewrichten." Drie tabletjes vitamine C. "Versterkt de weerstand en conditie. Kan een belangrijke aanvulling zijn op de voeding van rokers en bij vermoeidheid."

Alcohol, las ik dezer dagen weer eens, is goed voor hart- en bloedvaten. Vooral op hogere leeftijd. Bier, wijn of gedistilleerd, maakt niet uit. Het houdt de vaatwanden soepel en verkleint de kans op problemen met hart en bloedvaten. Vier glazen (vrouwen tweeënhalf tot drie) per dag verhoogt het 'goede' cholesterol. Ja, oud worden heeft ook leuke kanten...

Nog meer goed nieuws. Stoppen met roken is nog altijd de beste remedie om longkanker te voorkomen. Maar, lukt dat niet, dan kan het drinken van groene thee mogelijk een handje helpen.
Groene thee is – net als bessen, wijn, chocola, groenten en vruchten en watalnietmeer – rijk aan polifenolen, waarvan wordt gezegd (...) dat die ervoor zorgen dat kankercellen stoppen met groeien. Volgens wetenschappers uit Taiwan hebben rokers die meer dan één kop groene thee per dag drinken, twaalf keer minder kans op longkanker dan rokers die geen thee drinken.

'Stoppen met roken ook ongezond'. Boven het artikel gezet door - vermoed ik - een rokende journalist. Wie stopt met roken maar dat compenseert door meer te gaan eten loopt namelijk een verhoogd risico op diabetes. Wisten we ook al.

'Rokers minder gelukkig'. Dat is echt nieuw voor me. "Het aandeel rokers dat gelukkig is, is bijna 6 procentpunt kleiner dan het aandeel gelukkige niet-rokers. Voor de tevredenheid met het leven is het verschil nog groter, namelijk ruim 7 procentpunt." Cijfers van het CBS.

Zo kan-ie wel weer.
Het schiet me nu te binnen. Het gezegde luidt: Mannen worden milder als ze ouder worden.
Van Dale: mild bn, bw 1 weldadig, zacht 2 welwillend, genadig: een ~e straf niet streng 3 vrijgevig.
Biertje? Of toch maar een kopje groene thee.

wordt vervolgd (DV)